Nasıl film yapılır?
İlk taslak aşamasından post prodüksiyona kadar, profesyonel film yapımcılarının burada verdiği ipuçlarıyla film yapım sürecine dair genel bir bakış edinin.
Film yapımının üç aşaması.
İster düşük bütçeli bir kısa film, ister Hollywood filmi çekmek istiyor olun. Kendi filminizi yapma sürecini prodüksiyon öncesi, prodüksiyon ve post prodüksiyon olmak üzere üç temel aşamaya ayırabilirsiniz. Sürecin tamamını anlamanız, yaratıcı yolculuğunuzda başarıya ulaşmak için zamanınızı ve paranızı en iyi şekilde kullanmanıza yardımcı olabilir.
Prodüksiyon öncesinde ödevinizi yapın.
Film yapım sürecinin çoğu, temel çekime başlamak için elinize bir kamera veya video kamera almadan çok önce gerçekleşir.
Fikirlerinizi senaryoya dönüştürün.
Bir filmin ilk versiyonu, film kaydından ziyade senaryosudur. Aklınıza bir fikir geldikten sonra senaryonuzu kaleme alın veya bir senaryo yazarıyla çalışın. Hedef kitlenizi göz önünde bulundurun. Ne görmek isteyebilirler? Hikayeniz onları kendine çekecek mi ve karakterlerinizle bağ kuracaklar mı?
Yönetmen Greg Emetaz, "Dağıtım sürecine ve filmi insanlara satmaya başladığınızı düşünün. İlgili kişilere bu projenin bir izleyici kitlesi olduğunu kanıtlamanız gerekecektir." diyor.
Senaryo yazma sürecinin büyük bir kısmını revizyon işlemi oluşturur. Senaryoyu fikirlerine güvendiğiniz kişilere gösterip bu kişilerin geri bildirimine göre revize edin. Bu işlemi birkaç kez tekrarlayın. Aksiyonu, kamera açılarını ve kamera hareketiyle ilgili fikirleri test etmek için görsel senaryo taslağı hazırlama sürecini kullanın.
Geliştirme aşamasıyla devam edin.
Geliştirme aşaması, filmin ölçeğine bağlı olarak değişir. "Daha küçük çaplı bağımsız projelerde, bu süreç çoğunlukla para toplamaya çalışmakla ilgilidir. Daha büyük çaplı projelerde ise stüdyonun bir film fikri olabilir ve bunun için ilgili tüm personeli işe alması gerekir." diyor Emetaz.
Senaryo üzerinde düzenleme yaparken bu taslağı nasıl filme dönüştürebileceğinizi düşünmeye başlayın. Yazdığınız filmi düzgün bir şekilde çekmenin maliyeti ne olacak? İlk çalışanınız; personel, set, kostüm ve ekipman açısından neye ihtiyacınız olduğunu tahmin edebilecek bilgi ve deneyime sahip bir uygulayıcı yapımcı, yapım yöneticisi veya yardımcı yönetmen olabilir.
Yönetmen ve öğretmen David Andrew Stoler, "Prodüksiyon öncesini seven birini bulun." diyor. "Elektronik tablo hazırlamayı, telefon görüşmesi yapmayı ve işleri toparlamayı seven biri olsun. Güvendiğiniz ve iyi anlaşarak çalıştığınız biri olursa size çok yardımı dokunacaktır."
İlk maliyet tahminleri inanılmaz derecede yüksek olursa hevesiniz kaçmasın. Senaryoyu gözden geçirebilir ve bütçenizin yeteceği şekilde fikirlerinizi yeniden şekillendirebilirsiniz. "200 milyon dolarlık bir fikriniz varsa ve bunu 50.000 dolara yapmaya çalışıyorsanız hiciv olmadığı sürece bu denklem işe yaramayacaktır. Uçmanın da yer aldığı bir dizi aksiyon sahnesi varsa ve bunu gerçekleştirecek kaynaklara sahip değilseniz işiniz zor demektir." diyor Emetaz.
Oyuncu kadronuzu ve ekibinizi toplayın.
Görüntü yönetmeninden tutun da kostüm ve set tasarımcılarına kadar herkes yönetmenin görüşlerini paylaşmalı ve kendilerini bu çalışmaya adamaya istekli olmalıdır. (Film festivalleri veya dağıtımcılarla olan kişisel bağlantılar da faydalıdır.) Stoler, "Prodüksiyon, uzun ve iş birliğine dayalı bir süreç olduğu için bu işe kendini vermeyen biri herkese engel yaratabilir." diyor.
Ne beklediğiniz konusunda net olurken ekip üyelerinizin de filmden ne tür beklentileri olduğunu öğrenin. "Ne yapmaya hevesli olduklarını gerçekten öğrenmek isterim." diyor Stoler. "İnsanlar kendilerine saygı duyulduğunu hissederse, gelişme ve esnek davranma, yani sınırlarının biraz dışına çıkma fırsatı verilirse bu insanların da size çok daha fazlasını vermesi ve daha fazla çaba göstermeleri olasıdır."
Çevrenizdeki yeteneklerden en iyi şekilde faydalanın. "En iyi projeler, yönetmenin görüşleri yönlendirdiği ancak onu dikte etmediği projelerdir. Bu da egonuzdan kurtulup neler yapılması gerektiğine dair insanların fikirlerini gerçekten dinlemeniz anlamına gelir." diyor Stoler.
Kaynaklarınızı en üst düzeye çıkarın.
Film yapmak için çok para gerektiğinden elinizden geldiğince birikim yapmaya çalışın. Bununla birlikte, kullanabileceğiniz diğer kaynakları da göz önünde bulundurmalısınız. Stoler, "İlk filmlerini çok düşük bir bütçeyle ve çok fazla sorumlulukla yapmak zorunda olan yapımcılar, yardımcı olabilecek kişiler ve kullanılabilecek yerler gibi diğer kaynakları da göz önünde bulundurmalıdır." diyor.
Elinizden geldiğince hazırlık yapın.
Prodüksiyondan önce ne kadar fazla hazırlanırsanız o kadar iyi bir başlangıç yaparsınız. Emetaz, "Her şeyin değişme ihtimali olsa da en azından iyi bir çekim listesi veya görsel taslaklarla giriş yaparsanız son dakikada toparlamanız çok daha kolay olacaktır." diyor. Bir sahne için ayrıntılı kostümler gerekeceğini biliyorsanız bu kostümleri oyunculara giydirip çıkaracak kişileri ayarlayabilir ve bunun için zaman ayırabilirsiniz.
Titiz bir hazırlık yaparak bütçeniz dahilinde neler yapabileceğinizi tam olarak öğrenebilirsiniz. Emetaz, "Bu aşamada bazı şeylerden vazgeçmek, prodüksiyonun yarısına gelip paranızın bitmesinden çok daha kolaydır." diyor. Stoler, her çekim gününde 15 dakikada bir elektronik tablo oluşturmayı öneriyor. Böylece oyuncu kadrosunun ve ekibin her üyesi nerede olmaları ve ne yapmaları gerektiğini her zaman bilebilir. Bu seviyede bir planlama, her çekim noktasını ayarlamanın yanı sıra ekipman kiralamak ve sigorta ihtiyaçlarını belirlemek için ne yapmanız gerektiğini bilmenize de yardımcı olur.
Sette zaman sıkıntısı mutlaka çekeceğiniz için mümkün olduğunca fazla çekim süresine bütçe ayırın. "Görüntü yönetmeniniz, her şeyin daha kısa sürmesini bekleyebilir. Bu yüzden, düşündüğünüzden daha uzun sürecek şeyler için zaman ayırın." diyor Stoler.
Her yeni sahnenin ayarlanması zaman alacağı için ekip üyeleriniz varsa aynı anda birden fazla işi yapabilirsiniz. Siz ilk sahneyi çekerken set tasarımı ekibi ikinci sahneyi ayarlayabilir ve ışık görevliniz de nasıl iyi bir aydınlatma elde edeceğini bulabilir. Önemli olan tüm bunları planlamak ve herkesin planı bildiğinden emin olmaktır. "Elektronik tablonun büyüsü de buradadır." diyor Stoler.
Başarılı bir prodüksiyonla ilgili ipuçları.
Planınızı yaptığınızı ve gerekli kişileri işe aldığınızı ya da bütçeniz yeterli değilse yakınlarınızdan iyilik istediğinizi düşünelim. Bir programınız, çekim yapacağınız yerler, ekipmanınız, kostümleriniz ve dekorlarınız var. Artık sahneleri ayarlama veya kameraya göre oyuncuların nasıl hareket edeceğini bulma zamanı gelmiş demektir. Aktörler prova yaparken aydınlatmayı yerleştirip ayarlayabilirsiniz. Son olarak, kameranın çalıştığından ve mikrofonun kaydettiğinden de emin olduktan sonra filminizi çekmeye hazırsınız demektir.
Emetaz, "Sorunlar hep beklenmedik yerlerden çıkar." diyor. Bir kano sahnesi çekmeye çalışırken aktörün kürek çekmeyi bilmediğini öğrendiğinden bahsediyor. "Bu hiç kimsenin beklemediği çok büyük bir sorundu. Filmi tamamlamak için çekmeniz gereken sahneleri halletmeye çalışırken sürekli olarak sorunlarla karşılaşacaksınız."
Yedek planlar yapın. Beklenmedik durumları da hesaba katın. Emetaz, "Filmin her saniyesi oldukça pahalı olduğu için gerçekten zamana karşı çılgın bir yarışın içindesiniz." diye ekliyor.
Çalıştığınız kişilere güvenin.
Stoler, "Etrafınızdaki her şey bir bir yıkılırken yönetmen olarak işe odaklanmak çok zor olacaktır. Bu yüzden, etrafınızda bu durumları sizin adınıza halledebilecek insanlar olduğundan emin olun." diyor. "İşleri halledeceğine yüzde yüz güvendiğiniz en az bir kişi olmalıdır."
Her zaman izleyici kitlenizi düşünün.
Özellikle bağımsız film yapımında sorunlar ortaya çıktığında çözüm ararken bütçeyi de göz önüne almalısınız. Oluşturmak istediğiniz ayrıntılı sinematografinin bir kısmını karşılayamayabilirsiniz. İzleyicilerinize odaklanmak sadece gerekli olan çekimlere odaklanmanıza da yardımcı olur.
"İzleyicinin hikayeyle ilgilenip onu anlamasına ne yardımcı olacak? Bu sahneden gerçekten almamız gereken ne? Yedi farklı çekime ihtiyacımız var mı? Helikopter çekimine mi yoksa endişeli birinin yakın plan çekimine mi ihtiyacımız var?" diyor Emetaz. "Başlangıçtaki planın ne olduğundan ziyade ekranda nelerin görüneceğini düşünün."
Post prodüksiyon aşamasında her şeyi birleştirin.
Çekiminizdeki hikayeyi bulun. Mümkün olan en iyi filmi yapmak için film okulundan, takıntılı film sevginizden veya online eğitimlerden öğrendiğiniz tüm düzenleme bilgilerinden faydalanın. Ardından gelişmeleri herkese duyurun.
"Her filmin içinde üç film vardır. Bunlardan birincisi, düşünüp kaleme aldığınızdır. İkincisi, çektiğiniz filmdir. Üçüncüsü ise düzenleme aşamasında oluşturacağınız filmdir." diyor Stoler. Karşılaşacağınız sürprizler, filmi prodüksiyon aşamasında değiştirmenin yanı sıra kurgu odasında da değiştirebilir. Bu yüzden, değişikliklere uyum sağlamaya istekli olmalısınız.
Özellikle de yeniden çekme imkanınız olmadığında, video düzenlemenin en büyük amacı problem çözmektir. Emetaz, "Düzenleme aşaması çok güzel ve yaratıcı bir sanatçılık işi olmanın yanı sıra sorunlu olan her şeyi de düzeltmektir." diyor. "Bu aşamada da izleyicilerinizi ve yaşayacakları deneyimi göz önüne alırsınız. İzleyiciler, görsel taslakları görmemiş veya senaryoyu okumamıştır. Onların tüm göreceği yaptığınız çekimler olacağı için elinizde olanla barışın."
Sahneleri farklı yerden kesin ve farklı şekilde sıralayın. "İlk görüşünüze takılı kalmayın çünkü muhtemelen elinizdeki en iyi görüntü bu değildir." diyor Stoler. "Sahip olduklarınıza bakın ve her şeyi değiştirmeye istekli olun."
Düzenleme yazılımındaki çalışmanızı sürekli olarak kaydedin. Sektör standartlarındaki düzenleme programı Adobe Premiere Pro ile çalışırken yaptığınız her şeyi buluta kaydedebilirsiniz. Versiyonlar ve yedeklemeler, ayrıca yaptığınız denemeler konusunda sistemli davranın. Memnun olduğunuz bir montajı son kez inceleyerek yaptığınız her kesme işleminin kasıtlı ve anlamlı olduğundan emin olun.
Ardından filmi bir süreliğine kenara koyun. Gözlerinizi dinlendirin ve sahneleri durmaksızın kesin. Yaptıklarınızı başkalarına da gösterin. Bu işi birkaç kez tekrarlayın. Stoler, "Kendinizi kapatıp bir sene ortalarda görünmeyin." diyor. Kabataslak bir kesme işleminden memnun kaldıktan sonra konuşmaları, ses efektlerini ve müziği mükemmel hale getirebilirsiniz.
Nihayetinde filminiz renk düzeltme ve renk derecelendirmeye hazır haldedir. Siz ya da editörünüz küçük dokunuşlarla atmosferi ve ruh halini değiştirerek tüm filmin görünümünü iyileştirebilir veya belirli sahneleri vurgulayabilirsiniz.
Filminizi son haline getirdikten sonra tanıdığınız herkesten filminizi tanıtmasını isteyin. "Prodüksiyon öncesi aşamasında olduğu gibi, insanlarla konuşma ve iletişim kurma konusunda mükemmel olan birine ihtiyacınız vardır." Dağıtım için daha fazla kanal olsa da tanıtım yapmazsanız filminizi kimse göremez.
Film festivallerinde yer almak veya dağıtımcıların filminiz için heyecan duymasını istiyorsanız bir fragman ya da sizzle reel hazırlamanız gerekir. Online akış platformlarının revaçta olduğu günümüzde film posteri de oldukça önemlidir. Bir izleyicinin filminizle kuracağı ilk ve tek etkileşim küçük resim görüntüsü olabileceği için yine izleyicilerinizi ve neyin ilgilerini çekebileceğini düşünün.
Özellikle daha küçük çaplı filmlerde dikkat çekmenin bir yolu da filminizi festivallere göndermektir. Her yıl dünya çapında binlerce film festivali yapılmaktadır. O yüzden Sundance'e giremezseniz de üzülmeyin. Emetaz, "Filminiz festivallerde yer aldıktan sonra dağıtımcılar sizinle iletişime geçebilir veya filminiz ödül kazanabilir. Bu da dikkatleri üzerine çeker." diyor.
Filminizin dağıtımını artırmanın bir diğer yolu da dağıtım ajansıyla çalışmaktır. "Bu ajanslar belirli bir yüzde karşılığında sizin adınıza insanlara ulaşır. Yurt dışı satışları neredeyse tamamen dağıtım ajansları tarafından yapılır." diyor Emetaz.
İlk filminizin sonuna geldiğinizde başlangıçta olduğunuzdan çok daha bilge ve biraz yaşlanmış olacaksınız. Bundan sonra yapmanız gereken bu bilgiyi alıp sonraki işinize uygulamaktır.
Katkıda bulunanlar
Adobe Premiere Pro ile daha fazlasını yapın.
İstediğiniz yerde film, TV ve web için görsel olarak çarpıcı videolar oluşturun.
Bunlar da ilginizi çekebilir…
İlk taslağından son haline kadar, video veya film üretim sürecini keşfedin.
Deneyimli film yapımcılarının bu ipuçlarıyla müzik videonuzu konsept aşamasından post prodüksiyon aşamasına taşıyın.
Ses ihtiyaçlarınız için en iyi dijital ses işleme istasyonunu bulun.
Bir müzik veya podcast miksleme platformunu nasıl seçeceğinizi öğrenin.
Bu popüler ses ortamına giriş yapmanıza yardımcı olacak temel bilgileri öğrenin.
Adobe Premiere Pro'yu edinin
Sektörün önde gelen video düzenleme yazılımı ile kusursuz prodüksiyonlar elde edin.
7 gün ücretsiz, ardından ₺549,60/ay.