Fotoğrafçılıkta f-stop ve ne işe yaradığı hakkında bilgi edinin.

F-stop açıklaması.

F-stop terimi, fotoğraf makinenizdeki diyafram açıklığı ölçümlerini belirtmek için kullanılır. Diyafram açıklığı, fotoğraf makinesi lensine giren ışık miktarını kontrol eder ve f-stop cinsinden ölçülür. Diyafram açıklığı, enstantane hızı ve ISO (ışığa karşı hassasiyet) fotoğrafçılıkta pozlama üçgenini oluşturan üç temel bileşendir.

F-stop ayarınız veya f-sayınız, hem doğru pozlama almanıza hem de alan derinliğini ayarlayarak fotoğrafınızın görünüm ve hissini belirlemenize yardımcı olur. "Çok fazla ışıkla veya çok düşük ışıkta çalışmadığınız sürece f-stop, gereklilikten ziyade çoğunlukla stiliniz ve fotoğrafın nasıl görünmesini istediğinizle ilgilidir." diyor fotoğrafçı Nicole Morrison.

Diyafram açıklığı ve f-stop.

F-stop'taki "f", lensin odak uzaklığını ifade eder. Odak uzaklığının kendisi bir lensin görüş alanını ifade ederken f-stop, diyafram açıklığından sensöre ne kadar ışığın çarpmasına izin vereceğinizle ilgilidir. Diyafram açıklığı, lensin ortasındaki deliktir ve deklanşöre basıldığında ışık girmesi için açılan döner bıçaklardan oluşur. Diyafram açıklığının çapı, ne kadar ışığın geçeceğini ve dolayısıyla pozlamanızın ne kadar parlak olacağını belirler.

Bilinçli lens seçimi yapın.

Çekim yapabileceğiniz f-stop aralığı, tamamen fotoğraf makinenizin lensine bağlıdır. Lensinizin çekim yapabileceği en düşük f-stop, maksimum diyafram açıklığı olarak adlandırılır. Çoğu zum lens, f/2.8 veya f/4 maksimum diyafram açıklığına sahipken bazı lensler değişken aralığa sahiptir. Sabit lensler veya sabit odak uzaklığına sahip lensler, hareketli parçaları az olması sebebiyle daha geniş diyafram açıklığı sağlayabilir.

Kullanmanız gereken lens türü, çektiğiniz fotoğraflara göre değişir. Astrofotografi için hızlı ve düşük ışıklı bir lense ihtiyacınız varsa f/2.8 veya daha geniş diyafram açıklığı gerekir. Ancak gün ışığında manzara fotoğrafları çekiyorsanız o kadar düşük f-stopa ihtiyaç duymayabilirsiniz. Daha büyük diyafram açıklıklarına sahip daha hızlı lensler daha pahalı olurken daha küçük diyafram açıklıklarına sahip daha yavaş lensler daha uygun fiyatlıdır.

Bütçenizi en üst düzeye çıkarmanın en iyi yolu, çektiğiniz fotoğraf türlerine yönelik daha geniş bir maksimum diyafram açıklığı gerekip gerekmediğini belirleyebilmeniz için ihtiyaçlarınızı bilmektir.

F-stop diyafram açıklığı ölçeği.

F-stop, "f" pay ve f-stop sayısı payda olacak şekilde kesirle ifade edilir. Diyafram açıklığı, karşılık gelen f-sayısı ile ters orantılıdır: F-sayısı küçüldükçe diyafram açıklığı büyür. F sayısı büyüdükçe diyafram açıklığı küçülür. Peki hangi diyafram açıklığı ayarını kullanacağımızı nasıl anlayacağız? Farklı senaryolarda kullanılan diyafram açıklıklarını bu kılavuzda bulabilirsiniz.

f/1.2–f/2.8

Diyafram açıklığı büyüdükçe daha çok ışık girer. Bu bilgi özellikle düşük ışıklı senaryolarda faydalıdır. Sığ alan derinliği, özneleri öne çıkarırken arka plana bokeh bulanıklığı kattığından bu aralıktaki f-stoplar, portre fotoğrafçılığında da yaygın kullanılır. "Bir kişiyi odakta tutup diğer her şeyin arka planda odağın dışında kalmasını istersem daha geniş bir diyafram açıklığı kullanırım." diyor Morrison.

"Sığ alan derinliğiyle ilgileniyorsanız ve yeni başlıyorsanız 50 mm mükemmel bir lenstir." diye tavsiye veriyor Morrison. "Neredeyse her markada epey uygun fiyatlı ve geniş diyafram açıklıklı 50 mm bulunuyor."

f/4 – f/8

Bu diyafram açıklıkları, çoğu senaryo için mükemmel bir orta aralık sağlar. Verdiği daha büyük alan derinliğiyle farklı mesafelerde duran daha fazla nesne odakta kalabilir ve yine yeterli miktarda ışık ve arka plan bulanıklığı sağlanır. "İnsanların daha küçük diyafram açıklığı ve daha geniş alan derinliğinde sevdiği diğer şey de çoğu zaman daha fazla kontrasta sahip olmak." diye ekliyor Morrison.

f/11–f/32

Küçük diyafram açıklıkları, manzaralar ve çok iyi aydınlatılmış sahneler için idealdir. F/11 ve üzerinde, kadrajınızdaki hemen hemen her şeyi odağa alabileceğiniz geniş bir alan derinliği elde edersiniz. Sizden farklı mesafelerde duran birden çok özneniz olduğunda hepsini kadraja sığdırmak için diyafram açıklığınızı artırın. "Ürün çekerken çoğunlukla her şeyi odağa almak gerektiğinden ürün fotoğrafçıları da yüksek f-stoplar kullanır." diyor Morrison.

Pozlama üçgenini göz önünde bulundurarak diyafram aralığınızı seçin.

Diyafram açıklığı ölçekleri hızlı referans sağlamasıyla kullanışlı olsa da hangi f-stopun seçileceğinin tek belirleyicisi de değildir. Açıkçası bir sahnenin çekiminde kullanmanız gereken tek bir f-stop yoktur. Asıl önemli olan enstantane hızı, ISO ve diyafram açıklığı arasındaki denge ve fotoğrafınızın nasıl görünmesini istediğinizdir.

Düşük ışıklı bir iç mekan etkinliği çekiyorsanız diyafram açıklığınızı artırmak isteyebilirsiniz. Ancak sığ alan derinliği istemeyebilirsiniz de. Her şeyi odakta tutmak için flaşla çekim yapabilir ve diyafram açıklığınızı orta seviyede tutabilir veya düşük ışığı telafi etmek için ISO değerini yükseltebilirsiniz. Daha fazla ışık girmesi için enstantane hızını da yavaşlatabilirsiniz.

Tüm bu ayarlarla, çekiminizi hazırlama konusunda birçok seçeneğiniz olur. Bu iş farklı değişkenlere sahip bir bulmacayı çözmek gibidir. Ayrıca ışıkla çalışmayı öğrenme sürecinde bir sürü deneme yanılma yaparız.

Fotoğraf makinesi ayarlarınızdan f-stop'u ayarlayın.

Filmli fotoğraf makineleri ve hatta bazı dijital fotoğraf makineleri, lensin üzerinde diyafram açıklığını ayarlamak için döndürebileceğiniz bir diyafram halkası kullanır. Ancak çoğu DSLR'de diyafram açıklığı bir kadran veya dokunmatik ekranla ayarlanır. Çoğu filmli fotoğraf makinesi sadece tam duraklarla ayarlanabiliyorken günümüzde çoğu DSLR markasında daha geniş bir aralıktan seçim yapabiliyoruz.

F-stop ölçeğini hala öğrenme aşamasındaysanız Diyafram açıklığı önceliği çekim modu (kısaca Av), pozlama üçgeninin nasıl çalıştığı konusunda eğitici olur. Av, kendi diyafram açıklığınızı ayarlamanıza izin verir ve düzgün pozlama için enstantane hızı ile ISO'yu otomatik olarak ayarlar. Buna alıştıktan sonra diğer tüm ayarlarınızla birlikte tam diyafram açıklığı kontrolü için manuel modda çalışmaya başlayabilirsiniz. Öğrenme eğrisi dik olsa da çekimlerinizin kontrolünü daha rahat ele almaya başladığınızda işinize yaradığını göreceksiniz.

Gözünüzü tek bir kareye odaklanacak şekilde geliştirin.

"Diyafram açıklığı teoride komplike görünse de uygulamada daha anlaşılır bir şey." diyor Morrison. Bu yüzden bol bol deneyler yaparak diyafram açıklığını kurcalamanızı öneririz. Tüm ayarların dengesini aynı anda kurmak zor olabilir ama zaman geçtikçe kolaylaşacaktır. Sonra bir bakmışsınız hangi koşullarda hangi ayarlara ihtiyaç duyduğunuzu tek atışta biliyorsunuz.