
Fotografia
Fotografia kulinarna — przewodnik dla początkujących
Spróbuj swoich sił w fotografii kulinarnej, korzystając ze wskazówek doświadczonych ekspertów.
Wyobraź sobie posiłek w pięknej restauracji. Atmosfera, oświetlenie i wystrój wnętrza są cudowne. Wjeżdża oszałamiająca kolacja. To idealny moment na zrobienie zdjęcia potrawy. Ale zdjęcia kulinarne robione w takim słabym świetle nigdy nie wyglądają tak dobrze, jak powinny. Wyśmienite spaghetti z truflami i soczysty bażant wychodzą płasko, nijako i niesmacznie. Co się stało?
Doskonała fotografia kulinarna wymaga zaplanowania, a nie tylko wycelowania aparatu i naciśnięcia przycisku. Zaczynając podróż do świata fotografii kulinarnej, weź pod uwagę poniższe spostrzeżenia i wskazówki profesjonalnych fotografów.
Prawda o fotografii kulinarnej
Przede wszystkim musisz coś wiedzieć o branży fotografii kulinarnej. Doświadczony fotograf i nauczyciel Ben Long tłumaczy: „Gdy patrzysz na profesjonalną fotografię w czasopiśmie kulinarnym lub w naprawdę ekskluzywnej książce kucharskiej, chcesz uzyskać taki sam efekt. Ale nie czuj rozczarowania, gdy Twoje zdjęcia nie będą tak wyglądały. Musisz pamiętać, że w sesji fotograficznej brał udział stylista jedzenia, który odpowiednio przygotował je do zdjęcia. Takie osoby dysponują potężnym arsenałem sztuczek ułatwiających stylizację jedzenia. Jednak sprawiają one, że jedzenie staje się toksyczne i niejadalne”.
„Dlatego jeśli próbujesz tylko ułożyć trochę jedzenia i zrobić zdjęcie, w oczywisty sposób jesteś w gorszej sytuacji niż ktoś, kto robi to zawodowo. Ale nie zniechęcaj się. Wystarczy postawić sobie osiągalne, realistyczne cele. W przeciwnym razie będziesz walić głową w mur”.


Long kontynuuje: „W profesjonalnej kompozycji fotografii kulinarnej jest niewiele rzeczy, które naprawdę można zjeść. Bardzo rzadko zdarza się, że kostki lodu, które widzisz na takim zdjęciu, są prawdziwe. Woda rozpryśnięta na sałatę też nie jest prawdziwa. Fotograficy robiący zdjęcia kulinarne stosują mnóstwo sztuczek. Dlatego jeśli próbujesz tylko ułożyć trochę jedzenia i zrobić zdjęcie, w oczywisty sposób jesteś w gorszej sytuacji niż ktoś, kto robi to zawodowo. Ale nie zniechęcaj się. Wystarczy postawić sobie osiągalne, realistyczne cele. W przeciwnym razie będziesz walić głową w mur”.
„W profesjonalnej kompozycji fotografii kulinarnej jest bardzo mało rzeczy, które naprawdę można zjeść”.
Pierwsze kroki z fotografią kulinarną
Mając to na uwadze, apetyczną fotografię kulinarną możesz zrobić w taki sposób, aby obiekt nie stał się toksyczny. Jeśli chcesz zdobyć trochę doświadczenia, zacznij od podstaw. Fotografka kulinarna Sarah Aagesen mówi: „Zazwyczaj staram się mieć jakiś plan. Zanim zacznę, mam już w głowie styl, który chcę zastosować”. Ty też przygotuj przed rozpoczęciem potrzebne materiały, rekwizyty i sprzęt.
„Zazwyczaj staram się mieć jakiś plan. Zanim zacznę, mam już w głowie styl, który chcę zastosować”.
Kwestią do rozważenia jest też odpowiedni czas. Jeśli obiekt jest zamrożony — na przykład lód na patyku czy mrożony napój — jego wygląd może się dość szybko zmienić. Aby sprostać temu wyzwaniu, dobrze poznaj fotografowany produkt i zdobądź więcej niż jedną jego próbkę. Nie każdy kawałek owocu czy zimnej przekąski wygląda wystarczająco apetycznie, dlatego trzeba mieć kilka opcji. Zastanów się także, czy obiekt jest podawany na ciepło, czy na zimno. Gorąca para może negatywnie wpłynąć na światło i cienie, dlatego zastanów się, czy obiekt nie powinien ostygnąć przed rozpoczęciem sesji. Zaplanuj to z wyprzedzeniem i pomyśl, co sprawi, że jedzenie będzie wyglądać przepysznie.
Wybór miejsca
Gdy już wiesz, co będzie obiektem, pora wybrać miejsce do fotografowania. Decyzja o lokalizacji powinna zależeć od obiektu kulinarnego. Long mówi: „Tekstura, na której robisz zdjęcia, może mieć znaczenie. Jeśli fotografujesz sałatkę śródziemnomorską, być może nie chcesz mieć wokół mnóstwa rustykalnych rekwizytów w stylu amerykańskim. Pod salaterką powinien być kamień, kafle albo coś podobnego”.
„Tekstura, na której robisz zdjęcia, może mieć znaczenie. Jeśli fotografujesz sałatkę śródziemnomorską, być może nie chcesz mieć wokół mnóstwa rustykalnych rekwizytów w stylu amerykańskim. Pod salaterką powinien być kamień, kafle albo coś podobnego”.
Gdzie normalnie byłoby spożywane to jedzenie? Jeśli fotografujesz hamburgera, raczej nie położysz go na delikatnym, białym, lnianym obrusie, chyba że tego rodzaju różnica i kontrast są Twoim wyborem stylistycznym i artystycznym. Decyzja o lokalizacji i oprawie ma również wpływ na wybór opcji oświetlenia.
Oświetlenie fotografii kulinarnej
Aagesen przestrzega przed robieniem zdjęć kulinarnych w świetle słonecznym. Nie znaczy to jednak, że naturalne światło nie jest idealne. Radzi: „Rozważ fotografowanie przez okno, jeśli nie jest ono oświetlone bezpośrednio przez słońce, lub przez białą zasłonę, która rozprasza światło”. Idealne dla fotografii kulinarnej mogą być pochmurne dni. Fotografowanie jedzenia na zewnątrz może wydawać się sprzeczne z intuicją, ale Aagesen twierdzi, że czasami właśnie tam można znaleźć najlepsze światło.
Nie martw się, jeśli nie masz dostępu do naturalnego światła zza chmur. Kilka lamp softbox może załatwić sprawę. Spróbuj odbić światło od sufitu lub ustawić sztuczne oświetlenie po przeciwnych stronach obiektu. Pozwoli to zrównoważyć oświetlenie i wyeliminować większość cieni. Nie próbuj fotografować, używając jedynie zwykłego, domowego oświetlenia. Może to wypaczyć balans bieli. Domowe światła mogą dodać do jedzenia niepożądane pomarańczowe lub żółte zabarwienie, przez co jedzenie będzie wyglądać nieapetycznie.


Stylizowanie fotografii kulinarnej
Na fotografii kulinarnej musisz wystylizować jedzenie i ujęcie. Podczas stylizacji jedzenia staraj się uzyskać naturalny wygląd. Nie martw się, czy zdjęcie będzie perfekcyjne — skup się na tym, aby obiekt wyglądał apetycznie. Załóżmy na przykład, że robisz zdjęcie naczynia z koktajlem. Aagesen tłumaczy: „Zacznę od czegoś, co raczej nie ma stylu. Na początek może to być koktajl w naczyniu. Dodając różne rzeczy, będę robić zdjęcia. Dzięki temu będę miała zdjęcia różnych etapów na wypadek, gdybym poszła za daleko lub dodała za dużo. Czasami dodasz kilka rzeczy i nachodzi Cię myśl, że całość wyglądała lepiej bez niektórych składników”.
Fotografowanie i dokumentowanie jedzenia podczas stylizacji może pomóc w uzyskaniu potrzebnego ujęcia. Pozwala to również przyjrzeć się postępom i określić, co wymaga zmiany w kompozycji jedzenia.
Aagesen stosuje podobny system do stylizowania swoich zdjęć kulinarnych. „Zazwyczaj kiedy zaczynam,” — mówi — „robię jedno lub dwa zdjęcia zawierające bardzo proste elementy, na przykład tylko potrawę na czystym tle. Takie ujęcie staje się jedną z opcji, a ja zaczynam dodawać rekwizyty”.



Robienie zdjęć kulinarnych
Podczas fotografowania jedzenia inteligentnie używaj czasu otwarcia migawki i głębi ostrości. Niezwykle ważna jest ostrość: Jeśli na przykład fotografowana etykieta zawiera tekst, musisz uważać, aby czas otwarcia migawki lustrzanki cyfrowej nie był zbyt długi. Każdy niewielki ruch może spowodować rozmycie tekstu na opakowaniu i zepsuć zdjęcie. Aagesen zazwyczaj fotografuje z niską wartością przysłony — od 2,5 do 4,6 — ale czasami zwiększa to ustawienie na potrzeby ujęć z góry. W celu zwrócenia uwagi na obszar ostrości ważna może być odpowiednia skrajna głębia ostrości. Rozmycie tła pozwala skutecznie wyeliminować szczegóły rozpraszające uwagę. Nie stosuj jednak zbyt wąskich ustawień, bo fragmenty potrawy mogą być nieostre.
Przemyśl kompozycję i spróbuj zastosować zasady trójpodziału kadru. Fotograf Samuel Nute mówi: „Wyobraź sobie, że wizjer jest podzielony na dziewięć różnych sekcji. Staraj się świadomie wypełnić do sześciu z nich”. Dopilnuj, aby najważniejsze elementy kompozycji — czyli jedzenie — były umieszczane wzdłuż tych linii lub w punktach przecięcia, które tworzą siatkę podziału kadru. Zdaniem fotografa Dereka Boyda fotografia kulinarna jest podobna do fotografii martwej natury, a stosowanie zasad trójpodziału kadru może „sprawić, że wszystkie zdjęcia natychmiast będą wyglądały lepiej”. Pamiętając o takich narzędziach kompozycji, możesz szybko poprawić jakość swoich zdjęć kulinarnych. Jeśli nie uda Ci się uzyskać odpowiedniej kompozycji podczas fotografowania, pamiętaj o obróbce zdjęć w postprodukcji. Zawsze możesz później przyciąć obraz i przeprowadzić edycję kolorów, aby poprawić ujęcie.
Spróbuj fotografować ze statywu i z ręki. Dzięki temu uzyskasz różnorodne zdjęcia do wyboru. Czasami odkryjesz lepszą kompozycję zdjęcia, obchodząc obiekt z aparatem. Przemieszczanie się daje możliwość przetestowania różnych kątów aparatu i eksperymentowania z kompozycją, a statyw pozwala na dopracowanie jednego konkretnego zdjęcia jedzenia, na przykład zbliżenia.
„Wyobraź sobie, że wizjer jest podzielony na dziewięć różnych sekcji. Staraj się świadomie wypełnić do sześciu z nich”.
Podobnie jak wszystkie dziedziny fotografii, perfekcyjna fotografia kulinarna wymaga ćwiczeń. Nie zniechęcaj się, patrząc na profesjonalnie wystylizowane zdjęcia. Po prostu wyjdź poza schemat i spróbuj czegoś nowego. Smacznego!