Monochromatyczny świat
fotografii czarno-białej
Praca w czerni i bieli stanowi dla fotografów doskonałą okazję do doskonalenia umiejętności oraz indywidualnego stylu. Poznaj tajniki i niuanse skali szarości.
Znaczenie czarno-białych obrazów
W czasach, gdy dopiero co wynaleziono fotografię, wszystkie zdjęcia były monochromatyczne (czarno-białe, niebiesko-białe lub brązowo-białe), ponieważ tylko na to pozwalały dostępne materiały. Dziś „czarno-białe fotografie służą różnym celom. Mogą być używane w sferze komercyjnej, być dziełami sztuki, mieć charakter dokumentalny lub naukowy, być rejestrowane na kliszy lub cyfrowo” — wyjaśnia fotografka i nauczycielka Tina Tryforos. Fotografowanie w kolorze za pomocą aparatu lub smartfonu jest oczywiście zawsze możliwe, jednak zagłębienie się w fotografię czarno-białą stanowi doskonałą okazję do poznania tej formy sztuki.
Czarno-białe zdjęcia pomagają początkującym w nauce sztuki fotografowania. Wyeliminowanie złożoności kolorów pozwala lepiej zrozumieć narzędzia aparatu i zbadać, jak światło, przysłona, wartość ISO i czas otwarcia migawki wpływają na siebie nawzajem. „Robienie zdjęć w czerni i bieli może błyskawicznie zmienić sposób, w jaki na nie spoglądamy i je interpretujemy” — mówi artystka i profesor Ariel Wilson. Tworzenie czarno-białych obrazów może ułatwić dostrzeżenie fotografii jako formy sztuki, analizy światła i kompozycji, zamiast tylko jako sposobu dokumentowania swojego życia na potrzeby mediów społecznościowych.
Wskazówki dotyczące fotografii czarno-białej
Znajdź inspirację w odcieniach szarości.
Przed przystąpieniem do tworzenia zdjęć warto przyjrzeć się dziełom innych artystów pracujących w czerni i bieli. Obejrzyj na przykład słynne, historyczne dzieła, takie jak czarno-białe fotografie uliczne Fana Ho zrobione w Hongkongu w latach 50. i 60. Innym doskonałym źródłem inspiracji są znane czarno-białe fotografie krajobrazów, takie jak prace Ansela Adamsa. Warto też zaznajomić się z dziełami sztuki mającymi czytelne przesłanie, takimi jak prace Nicka Brandta, autora czarno-białych fotografii i konserwatora przyrody. Po znalezieniu inspirujących prac możesz zapoznać się ze stosowanymi w nich przez artystów technikami. Znając swój preferowany styl obrazów, łatwiej możemy tworzyć zdjęcia spełniające osobiste oczekiwania.
Obrazy autorstwa: Fan Ho
Obraz autorstwa: Nick Brandt
Opanuj obsługę swojego aparatu.
„Dobrym punktem wyjścia jest zrozumienie elementów technicznych używanych narzędzi” — wyjaśnia fotograf i profesor Adam Long. Gdy znamy możliwości i funkcje używanego aparatu oraz narzędzi do edycji, łatwiej jest nam tworzyć dokładnie takie zdjęcia, jakie chcemy.
Zrozumienie relacji między przysłoną, czasem otwarcia migawki i głębią ostrości ułatwi początkującym robienie lepszych zdjęć. Skupienie się na świetle, zakresie dynamiki i kompozycji może pomóc w rozpoczęciu przygody z fotografią i doskonaleniu umiejętności. W przypadku używania aparatu cyfrowego warto poszukać ustawień pozwalających oglądać obraz monochromatyczny na ekranie aparatu. Obrazy w czerni i bieli wyglądają inaczej. Fotografowanie w ten sposób może pomóc w tworzeniu lepszych kompozycji obrazu, gdyż kolory nas przy tym nie rozpraszają.
Jesteśmy przyzwyczajeni do oglądania świata w pełnym kolorze i zrozumienie, jak te kolory przekładają się na odcienie szarości, może być wyzwaniem. Long wyjaśnia: „Trudno jest przekonać nasz mózg, że intensywnie jasna czerwień wyjdzie na ostatecznym zdjęciu prawie tak samo jak ten głęboki błękit”. Tworząc wiele zdjęć pozbawionych kolorów, możesz wytrenować oko w komponowaniu fotografii czarno-białych. Warto eksperymentować, robiąc zdjęcia jasnych kolorów w czerni i bieli, a następnie obserwując, jak zmienia się wygląd przedmiotów sfotografowanych w monochromii.
Różne tematy trenują oko pod różnymi kierunkami. Portretowa fotografia czarno-biała to kolejny świetny sposób na wyrabianie i rozwijanie umiejętności. „Gorąco zachęcam początkujących do fotografowania obcych lub osób, których nie znają” — wyjaśnia Long. Fotografując nieznaną osobę, nie ma się żadnych wyrobionych poglądów na jej temat ani na temat tego, jak powinno wyglądać takie zdjęcie. Warto spróbować robić czarno-białe fotografie na ulicach miasta — może się okazać, że obiektyw uchwycił coś nieoczekiwanego lub interesującego.
Poznaj sztukę edycji.
Tworząc zdjęcia cyfrowe, warto używać lustrzanki cyfrowej lub aparatu cyfrowego zapisującego osobne pliki Raw (nieprzetworzone). Nawet jeśli używa się ustawienia monochromatycznego do przeglądania obrazów w czerni i bieli na ekranie aparatu, ważne jest, aby zapisywać pliki Raw w kolorze, a nie tylko czarno-białe pliki JPEG. Daje to więcej możliwości edytowania (postprodukcji) i manipulowania fotografiami.
Oszałamiające zdjęcia czarno-białe i imponujące fotografie kolorowe mają wiele wspólnych cech. Wszystko sprowadza się do kompozycji, kontrastu, odcienia i oświetlenia. Jeśli robisz zdjęcia kolorowe, a następnie edytujesz je w czerni i bieli, możesz skorzystać z samouczków dotyczących przetwarzania końcowego. W programie Adobe Photoshop lub Lightroom bardzo łatwo przekształcisz dowolny obraz w czarno-biały za pomocą ustawień predefiniowanych. Uzyskanymi w ten sposób odcieniami szarości możesz manipulować niemal bez ograniczeń.
Warto eksperymentować z nastrojem i emocjami na zdjęciach, zmieniając poziomy ekspozycji i kontrastu. Dostosowywanie tych ustawień pomaga zrozumieć, jak odcień wpływa na zdjęcie i jego przesłanie. Wyróżniając półcienie, możesz nadać zdjęciu spokojniejszy, bardziej zrelaksowany charakter. Tworząc wysoki kontrast i eliminując półcienie, natychmiast czynimy je bardziej dramatycznym. W zależności od przyjętych zamierzeń każda z tych strategii może być skuteczna.
Wyzwania związane z fotografią czarno-białą
Uważaj na stereotypy.
„Często widzę początkujących powielających zdjęcia, które gdzieś widzieli, aby po prostu sprawdzić, czy potrafią to zrobić. Oczywiście, że potrafią!” — mówi Wilson. Jeśli chcemy robić naprawdę oszałamiające zdjęcia w skali szarości, musimy skupić się na własnej wizji. Zamiast po prostu powielać obrazy, „wolałbym, aby ludzie wychodzili z domu i fotografowali bezpośrednią okolicę, w której mieszkają” — mówi Long. Najlepiej jest unikać klisz, fotografując rzeczy wyjątkowe lub takie, które nas naprawdę interesują.
Drukuj swoje czarno-białe zdjęcia.
Niezależnie od tego, czy korzystamy z fotografii tradycyjnej i drukujemy zdjęcia w ciemni, czy też z fotografii cyfrowej i ulepszamy obrazy w programie Photoshop, konieczne jest oglądanie analogowej wersji zrobionych zdjęć czarno-białych. Przeglądanie zdjęć monochromatycznych na papierze jest doświadczeniem całkowicie odmiennym od wyświetlania ich na ekranie cyfrowym. Wydrukowanie zdjęć ułatwia postrzeganie ich jako sztuki, zamiast tylko jako szybkich ujęć zrobionych za pomocą aparatu. Może to też pomóc w lepszym przeanalizowaniu zakresu dynamiki i kompozycji.
Sztuka fotografii czarno-białej jest umiejętnością taką jak każda inna. Możesz się jej nauczyć. Eliminując dodatkową warstwę złożoności, jaką jest kolor, uzyskasz wspaniały punkt wyjścia. Jest to doskonała technika zarówno dla początkujących, jak również dla fotografów, którzy chcą rozwijać swoje umiejętności. Następnym razem, gdy zechcesz zrobić zdjęcie, zastanów się, jak wyglądało by ono w skali szarości. Być może odkryjesz w ten sposób nową formę sztuki, którą warto się zająć.
Współautorzy
Obróbka zdjęć online
Edytor online Adobe Photoshop Express pozwala poprawić każde zdjęcie wprost w przeglądarce. Wystarczy kilka kliknięć, aby wykadrować, wyretuszować i dopasować zdjęcie. Bezpłatne konto umożliwia edytowanie bez ograniczeń.
Inne przydatne informacje
Fascynujący świat fotografii mody
Odkryj unikatowe cechy sesji zdjęć mody. Poznaj sposoby uzyskiwania wyjątkowych ujęć o znaczeniu kulturowym.
Sztuka fotografii martwej natury
Rozwijaj swoje umiejętności z zakresu kompozycji, poznając sztukę fotografii martwej natury.
Tworzenie wspaniałego zdjęcia krajobrazu
Dowiedz się, jak robić artystyczne zdjęcia malowniczych widoków, korzystając ze wskazówek dotyczących fotografii krajobrazowej.
Odnajdowanie swojej prawdy w fotografii artystycznej
Podążaj za swoją pasją, aby odkryć warstwy koncepcyjne stojące za zdjęciami artystycznymi.
Pobierz usługę Photoshop Lightroom
Edytuj, porządkuj, przechowuj i udostępniaj zdjęcia z dowolnego miejsca.
Przez 7 dni za darmo, a następnie 12,29 €/mies.