In het afgelopen jaar heeft generatieve kunstmatige intelligentie de hele wereld geïnspireerd. Deze krachtige vorm van kunstmatige intelligentie (AI) kan nieuwe content creëren op basis van geleerde patronen uit bestaande data. Die data kan van alles zijn, zoals foto's, muziek, tekst en andere content. Generatieve AI kan fantastische afbeeldingen maken, poëzie of code schrijven en zelfs een raptrack produceren die klinkt als het echte werk.
Binnenkort speelt generatieve AI net zo'n grote rol in ons leven als de smartphone. Toch is generatieve AI voor veel mensen een groot vraagteken. Laten we eens kijken wat generatieve AI is, wat het niet is en hoe het ons leven op het werk en thuis kan veranderen.
Wat is generatieve AI?
Definitie van generatieve AI.
De naam 'generatieve AI' geeft eigenlijk al aan waarom deze technologie zo indrukwekkend is. Het gaat om kunstmatige intelligentie die iets kan genereren wat nog niet bestond.
Generatieve AI analyseert niet alleen bestaande data, maar creëert ook nieuwe content. Stel dat je een door generatieve AI aangestuurde chatbot, zoals ChatGPT, vraagt om met een slogan voor je nieuwe koffiezaak te komen. In een paar seconden neemt de chatbot koffieslogans van tientallen jaren door en filtert (excuses voor de woordspeling) er een nieuwe slogan uit: 'Begin je dag goed met een koffie verkeerd'. Geen slecht begin van je zoektocht naar een nieuwe slogan.
Generatieve AI is tot veel meer in staat dan alleen woordspelingen. Generatieve AI kan miljoenen regels DNA-data analyseren en vanuit het niets nieuwe eiwitten genereren. Artsen maken ook gebruik van generatieve AI om de behandeling van kanker te verbeteren door tumortargets nauwkeurig in kaart te brengen voor bestralingen. Kunstenaars gebruiken applicaties voor generatieve AI zoals Adobe Firefly om zichzelf uit te drukken en commercieel werk te creëren.
Opdracht: zeer gedetailleerd vogeltje op een kasseienstraat met palmbomen
AI versus generatieve AI.
Bij kunstmatige intelligentie, de naam zegt het al, gaat het om machines die menselijke intelligentie nabootsen om taken uit te voeren. Bekende voorbeelden zijn spraakassistenten zoals Siri en Alexa, en de chatbots van de klantenservice die verschijnen als je Amazon vraagt naar een pakketje dat zoek is.
Kunstmatige intelligentie die niet generatief is, is nog steeds nuttig, maar generatieve AI is echt transformatief. We beginnen nu pas te ontdekken hoe en waar het ons kan helpen resultaten te bereiken die anders veel meer tijd zouden kosten of zelfs helemaal niet mogelijk zouden zijn geweest.
Waarom generatieve intelligentie zo intelligent is.
Vroeger konden computerapplicaties een taak alleen uitvoeren als mensen eerst expliciete instructies gaven over hoe de taak moest worden uitgevoerd. Het geven van die instructies wordt 'programmeren' genoemd. Hoewel geavanceerd programmeerwerk indrukwekkende resultaten kan opleveren, kunnen traditionele computerapplicaties niets doen waarvoor mensen ze niet geprogrammeerd hebben.
Systemen op basis van generatieve AI zijn flexibeler omdat ze gebruikmaken van machine learning, waarvoor geen expliciet programmeerwerk nodig is. In plaats daarvan geven mensen computers toegang tot grote hoeveelheden data. De machines trainen zichzelf om patronen in die data te herkennen en, nog belangrijker, om conclusies te trekken uit wat ze hebben geleerd. (Daarom spreken we van 'machine learning'.) De grootte en de kwaliteit van de dataset zijn belangrijk. AI is zo goed als de data waarmee het is getraind.
Hoe generatieve AI precies werkt, is moeilijk in een paar zinnen uit te leggen. Het vergt veel inspanning om deze technologie te doorgronden. Maar het mooie van generatieve AI is dat je het niet helemaal hoeft te begrijpen om ervan te profiteren. Zoek een app, zoals Firefly, typ wat je wilt zien, bijvoorbeeld "drie labradoodlepuppy's die over het gras rennen", en voilà: je bent nu een gebruiker van generatieve AI. Je hebt dus geen programmeerdiploma nodig.
Opdracht: drie labradoodlepuppy's die over het gras rennen
Toepassingen van generatieve AI.
Bedrijven en generatieve AI.
Individuele gebruikers en generatieve AI.
Individuele gebruikers gebruiken generatieve AI al om algemene vragen te beantwoorden en onderzoek uit te voeren. (Het is wel belangrijk dat deze antwoorden en onderzoeksresultaten door mensen worden gecontroleerd. Meer over deze beperking en andere nadelen in het gedeelte 'Beperkingen en uitdagingen van generatieve AI' hieronder.)
Daarnaast maken individuele gebruikers ook veelvuldig gebruik van generatieve AI om afbeeldingen te creëren. Met opdrachten in gewone taal kun je snel concepten testen, moodboards maken en fantastische scènes uitwerken. Ook daarbij kunnen problemen ontstaan, doordat AI-kunstgenerators worden getraind met auteursrechtelijk beschermde afbeeldingen.
Er kunnen echter ook zorgen zijn over auteursrechten. Om die zorgen weg te nemen, heeft Adobe Firefly getraind met gelicentieerde afbeeldingen van Adobe Stock, content met een open licentie en content uit het publieke domein waarvan het auteursrecht is verlopen. Omdat Firefly geschikt is voor commercieel gebruik, kan het op veel verschillende terreinen worden ingezet, bijvoorbeeld voor reclameafbeeldingen, design, gaming, virtuele omgevingen en nog veel meer.
Opdracht: interieurontwerp, een perspectieftekening van een woonkamer en een keuken met een eiland, grote ramen met natuurlijk licht, lichte kleuren, planten, moderne meubels, dakraam, modern minimalistisch ontwerp
Voordelen van generatieve AI.
Generatieve AI kan grote hoeveelheden complexe data veel sneller doorgronden dan mensen Dit feit ligt aan de basis van twee belangrijke potentiële voordelen van generatieve AI:
- Grotere productiviteit
- Verbeterde efficiëntie
Stel dat je bij een bedrijf werkt dat zijn bedrijfsinformatie opslaat in schriftelijke rapporten, spreadsheets, relationele databases en zelfs grafische diagrammen. Je kunt generatieve AI inzetten om al die bronnen te analyseren, verbanden te leggen en je vragen te beantwoorden. De AI kan zelfs aanbevelingen doen op basis van zijn synthese.
In veel sectoren kan dat de productiviteit en efficiëntie flink opschroeven. Als je een marketingmanager bij een klein bedrijf bent, kan generatieve AI je helpen om snel het formaat van een online advertentie aan te passen aan de specificaties van de vele plaatsen waar deze zal verschijnen. Vervolgens kun je met behulp van generatieve AI de prestaties van de assets in kaart brengen, waarbij je trends en kansen identificeert die je kunt meenemen in de volgende marketingronde.
Generatieve AI heeft nog een belangrijk potentieel voordeel: - Meer creativiteit
Mensen zijn in staat tot grootse creatieve prestaties. Maar zelfs de allerbeste creatieve professionals zitten weleens op een dood spoor. Grafisch ontwerpers kunnen AI dan gebruiken om te brainstormen. Dat kan nieuwe ideeën opleveren die je een heel andere kant op sturen, net zoals een caleidoscoop je blik kan verruimen. AI is dan niet zozeer een virtuele expert als wel je creatieve copiloot.
Beperkingen en uitdagingen van generatieve AI.
De AI heeft niet altijd gelijk.
Zoals in het gedeelte 'Toepassingen van generatieve AI' al ter sprake kwam, hebben tools voor generatieve AI zoals ChatGPT het niet altijd bij het rechte eind. Er komt misschien een tijd dat verfijnde datasets en algoritmen dit risico verminderen, maar tot het zover is moeten wij mensen alles wat we lezen met de nodige scepsis bezien. Controleer de informatie aan de hand van een betrouwbare bron.
Vooroordelen kunnen overal opduiken.
Factchecking is nog relatief eenvoudig. Het is een stuk ingewikkelder om de resultaten van generatieve AI te vrijwaren van maatschappelijke vooroordelen, zoals vooroordelen rond gender of ras. Maar ook dat is noodzakelijk. Om te voorkomen dat maatschappelijke vooroordelen opduiken in de resultaten van generatieve AI, moeten de mensen die verantwoordelijk zijn voor de AI vooroordelen identificeren en beperken, vanaf het ontwerp en de ontwikkeling tot de implementatie. En daar moeten ze permanent toezicht op houden.
Wij als gebruikers kunnen ook helpen vooroordelen uit te bannen. Stel dat je de tekstopdracht "wetenschapper in een labjas die een reageerbuis vasthoudt" invoert in een AI-kunstgenerator. Is in de resultaten slechts één soort persoon te zien, hoe vaak je ook op de knop 'Genereren' klikt? Stuur dan de makers van de generator een bericht om hen te wijzen op deze blinde vlek en verfijn je tekstopdracht om diversere resultaten te genereren.
Opdracht: wetenschapper in een labjas die een reageerbuis vasthoudt
Generatieve AI kan veel energie verbruiken.
Bedrijven die tools voor generatieve AI ontwikkelen, moeten zich ook bewust zijn van de energie die momenteel nodig is om deze tools te trainen en te onderhouden. De sector raakt steeds meer doordrongen van de noodzaak om zijn CO₂-voetafdruk te verminderen, maar er is nog een lange weg te gaan.
Intellectuele-eigendomsrechten zijn een aandachtspunt.
Professionele makers maken zich terecht zorgen over schending van het auteursrecht. Op dit moment buigen rechtbanken zich over deze kwestie. Adobe is een voorbeeld van een bedrijf dat de makers ondersteunt. Adobe zet zich niet alleen in om de generatieve AI van Firefly op een verantwoorde manier te ontwikkelen, maar bouwt ook mee aan industriestandaarden via het Content Authenticity Initiative (CAI). Daarnaast werkt Adobe aan een universele 'Do Not Train'-tag waarmee makers kunnen bepalen of AI-modellen met hun werk kunnen worden getraind.
Generatieve AI in je workflow integreren.
Generatieve AI is een krachtige stem. Maar jij hebt ook iets te zeggen. Als individu is het essentieel dat je jezelf goed informeert. Lees het privacybeleid voordat je een tool voor generatieve AI gaat gebruiken. Als het beleid je niet aanstaat, gebruik de tool dan niet. Denk goed na voordat je persoonlijke gegevens uploadt naar een tool voor generatieve AI tool nadat je je hebt aangemeld. Als je wilt dat iets vertrouwelijk blijft, houd het dan buiten de tool. Als je de resultaten voor commerciële doeleinden wilt gebruiken, controleer dan of de tool geen inbreuk maakt op auteursrechten. Bedrijven die generatieve AI implementeren, moeten de gegenereerde resultaten altijd goed controleren op onnauwkeurigheden, vooroordelen en inbreuk op auteursrechten.
Zo kun je volgen hoe de regelgeving zich ontwikkelt en bescherm je je bedrijf tegen reputatieschade en juridische risico's. Mensen moeten concepten en strategieën aansturen. Onthoud dat de AI je hulpje is. Jij bent de baas.
Omarm de toekomst van ontwerpen met de generatieve AI van Adobe Firefly.
Generatieve AI verandert ons leven nu al. Als virtuele expert kan generatieve AI de efficiëntie en productiviteit in veel sectoren verbeteren. Als brainstormpartner kan generatieve AI onze creativiteit stimuleren.
De technologie ontwikkelt zich zo snel dat generatieve AI er morgen heel anders uit kan zien dan vandaag. Als we de tools met nieuwsgierigheid en voorzichtigheid verkennen, kunnen we profiteren van de voordelen en de valkuilen vermijden.
Opdracht: een Japanse theetuin