De kunst van ambigrammen ontcijferd

Als je een interessant idee voor een logo of typografie zoekt, is het tijd om te ontdekken hoe je met een ambigram een intrigerend spiegelbeeldontwerp kunt maken.

Wat is een ambigram?

Een ambigram is een woord of ontwerp dat ook vanuit een andere richting of hoek bezien nog betekenis heeft. Meer specifiek kun je in een gedraaid ambigram hetzelfde lezen wanneer het ondersteboven staat, terwijl je een gespiegeld of bilateraal ambigram zowel achterwaarts als voorwaarts kunt lezen.

Nog een type woordambigram is een ambigram dat een andere boodschap heeft wanneer het wordt gedraaid. Sommige ambigramontwerpen zijn doorgedrongen tot de massacultuur. Een ontwerp met het woord "love" als het op één manier wordt bekeken, en het woord "life" wanneer het op een andere manier wordt bekeken. In een ander ontwerp valt zowel "saint" (heilige) als "sinner" (zondaar) te lezen.

Je eigen ambigram maken.

Een geslaagd ambigram is een ambigram dat aan twee criteria voldoet. Ten eerste moet het leesbaar zijn. Als de boodschap verloren gaat of lastig waar te nemen is, werkt je ambigram niet. Ten tweede moet er een redenering achter zitten. Waarom maak je dit ambigram en welke boodschap wil je ermee overbrengen? Het ambigram met de tekst "life" en "love" werkt vanwege de dualiteit die erin besloten ligt.

Bij het maken van ambigrammen is het belangrijk dat je jezelf als ontwerper uitdaagt om een visuele puzzel op te lossen. Hoewel het een overweldigend ontwerpproject kan zijn, kun je al in een paar stappen beginnen.

Een ambigram maken met gebruik van ruimte en kleur.

1. Stel eerst je boodschap vast.
Wat wil je met je ambigram zeggen? Of je nu een of meer woorden wilt gebruiken, wees je bewust van de beperkingen van ambigrammen. Sommige letters kunnen niet worden omgevormd tot andere, en korte woorden kunnen niet met een toverstokje worden omgezet in lange zinnen wanneer ze ondersteboven worden gezet.

2. Doe onderzoek naar verschillende lettertypen en iconografie.

"Door naar motieven en ontwerpstijlen in verschillende culturen te kijken, kun je een referentiekader aanleggen", legt kunstenaar en ontwerper Arnold Pander uit. Inzicht in de krul- en schreefletters van middeleeuwse of gotische lettertypen kan je meer handvatten geven bij het ontwerpen en verdraaien van letters voor je ambigram. Laat je inspireren door Adobe Fonts, die je eventueel als uitgangspunt kunt gebruiken.

3. Maak schetsen.

Ambigrammen zijn woordpuzzels, dus vergroot je gedachtenwereld door het woord meerdere keren te schetsen. Bekijk waar de letters samenkomen en experimenteer met vormen. "Een ambigram heeft diverse lagen die ervoor zorgen dat het werkt, en als het niet werkt, is dat heel duidelijk", zegt letterkunstenaar Robin Casey. De letterspatiëring en regelafstand varieert, afhankelijk van hoe de letters worden gelezen, dus houd daar rekening mee wanneer je vormen tekent. Ambigrammen zijn door hun aard lastig te ontwerpen. Laat je niet ontmoedigen door je eerste versie. Als een ontwerp niet werkt, gebruik dan een ander lettertype of maak er allemaal hoofdletters van.

4. Perfectioneer je ontwerp.

Wanneer je een ontwerp hebt dat werkt, formaliseer je het met Adobe Illustrator. Als je op papier een schets hebt gemaakt, maak je een scan of foto van je ontwerp en maak je daar vervolgens een vectorversie van. Oefen met het draaien en weerspiegelen van objecten in Illustrator, zodat je je letters kunt omkeren en afronden. Volg bovendien dit logotutorial om te zien hoe je ontwerpen, waaronder je ambigram, kunt verfraaien.

De fijne kneepjes van ambigrammen.

Ambigrammen werden voor het eerst genoemd door Douglas R. Hofstadter, die ze beschreef als kalligrafische ontwerpen waarin twee verschillende lezingen zijn ondergebracht. Sindsdien zijn ze tot de massacultuur doorgedrongen door de boeken van auteur Dan Brown en de werken van kunstenaar John Langdon. De ontwerpstijl maakt deel uit van de plot van het boek De Da Vinci Code van Brown en er staat een ambigram op de omslag van de Engelstalige versie van zijn boek Angels & Demons. Brown heeft zijn hoofdpersonage zelfs vernoemd naar de kunstenaar Langdon, die heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van ambigramontwerpen. Behalve op populaire boekomslagen zul je ambigrammen doorgaans als logo-ontwerpen of tatoeages tegenkomen.

"[In ambigrammen] worden logo's en grafisch ontwerp tot een echte kunstvorm verheven, omdat je je hersens moet breken en de regels moet overtreden of oprekken."

Pander noemt ambigrammen een merkpalindroom, waarin "logo's en grafisch ontwerp tot een echte kunstvorm worden verheven, omdat je je hersens moet breken en de regels moet overtreden of oprekken om ze te laten werken." Merken kunnen ambigramlogo's willen omdat ze er een tweede betekenis in kunnen verbergen of er een bepaalde boodschap, anders dan alleen de merknaam, mee kunnen overbrengen. Ambigramlogo's zijn ook gedenkwaardig en kunnen bedrijven helpen om zich te onderscheiden van de concurrentie.

Net als optische illusies zijn ambigrammen populaire ontwerpen voor tatoeages. Als je op zoek bent naar inspiratie voor je ambigramtatoeage, gebruik dan ambigramgenerators zoals FlipScript.com. Deze programma's kunnen je ideeën geven voor een nieuwe combinatie van letters of kunnen je helpen om ontwerpproblemen op te lossen die je tegenkomt wanneer je letters draait of ondersteboven zet.

Je bent nu klaar om zelf een ambigram te gaan te ontwerpen. Een zinvol en leesbaar ontwerp maakt het verschil. Meer inspiratie nodig voordat je aan de slag gaat? Ga naar Behance en zie wat andere kunstenaars maken.