Fotografie
Wat is ISO in fotografie en hoe gebruik je het?
Ontdek hoe je met deze camera-instelling de lichtgevoeligheid aanpast om de gewenste belichting te krijgen.
Hoeveel licht moet er zijn?
ISO bepaalt de hoeveelheid licht die je camera binnenlaat en dus hoe donker of licht je foto's zullen zijn. Hier volgen enkele tips om de juiste belichting te berekenen:
- Lage waarden, zoals ISO 100, zijn het beste voor een zonnige buitenopname
- Gebruik voor nachtopnamen of opnamen binnenshuis met weinig licht een ISO van 1600 of hoger
- Houd de ISO-instelling zo laag mogelijk om korreligheid en ruis te minimaliseren
- Als er ook beweging aan te pas komt, moet je naast die hoge ISO ook een korte sluitertijd gebruiken
Wat is ISO?
ISO vormt een van de drie zuilen van de belichtingsdriehoek, samen met de sluitertijd en het diafragma, die je kunt aanpassen wanneer je een foto neemt.
ISO regelt de hoeveelheid licht die je camera binnenlaat en heeft een grote invloed op de donkerte of lichtheid van je foto's. Je kunt het ISO-getal om technische of kunstzinnige redenen aanpassen.
Oorspronkelijk zijn de ISO-getallen bepaald door de International Organization for Standardization (de Internationale Organisatie voor Normalisatie, waar de naam ISO dan ook vandaan komt) om de lichtgevoeligheid van de film in een camera aan te duiden. ISO-normen in digitale fotografie hebben vandaag de dag nog steeds hetzelfde nummeringssysteem om de lichtgevoeligheid van de sensor van een digitale camera aan te geven.
Je ISO-instellingen aanpassen.
Bij het ideale ISO-getal kan je camera een goede foto maken doordat de juiste hoeveelheid licht op de afbeeldingssensor valt. Bij helder licht is een lagere ISO het beste; lage ISO-waarden zijn beter in goed verlichte scenario's. Omgekeerd heb je ter compensatie een hogere ISO nodig als er minder licht is. Een hoge ISO verhoogt de lichtgevoeligheid van je camera, wat ideaal is voor situaties met weinig licht.
De juiste ISO selecteren.
Dit zijn een paar vuistregels voor het vinden van de juiste gevoeligheid voor de digitale sensor van je DSLR- of spiegelloze camera.
ISO 100:
Dit is de beste keuze voor het maken van opnamen buitenshuis op zonnige dagen: de helderste situatie waarin je waarschijnlijk opnamen zult maken.
ISO 400:
Wanneer het licht nog steeds goed is, maar minder intens – zoals binnenshuis bij een raam of buiten op een bewolkte dag – is een iets hogere ISO ideaal.
ISO 800:
Als je binnenshuis zonder aanvullende lichtbron zoals een flitser opnamen maakt, gebruik je deze ISO-waarde.
ISO 1600:
Wanneer het buiten donker is of als je binnenshuis bij weinig licht opnamen maakt, heb je een hoge ISO nodig. Als er ook beweging aan te pas komt, moet je naast die hoge ISO ook een korte sluitertijd gebruiken.
"Bij helder zonlicht buitenshuis pas ik de ISO nauwelijks aan", zegt fotograaf Ivy Chen. "Maar als de zon ondergaat of als ik binnenopnamen maak en de lichtomstandigheden veranderen, ga ik mijn ISO verhogen om ervoor te zorgen dat mijn foto's voldoende worden belicht." En hoewel deze leidraad je een goed uitgangspunt geeft, zal je inzicht in ISO sterk afhangen van hoe je je aan de opnameomstandigheden aanpast.
Brandpuntsafstand en dynamisch bereik.
Wanneer je de beperkingen van je camera kent, zul je beter weten hoe je de ISO moet aanpassen. Het is handig als je het dynamische bereik van je camera weet en meer over de brandpuntsafstand weet.
Of je nu een bepaalde artistieke vaardigheid met je foto's wilt ontwikkelen of de klantentevredenheid wilt verhogen, beheersing van de ISO-instellingen is een eerste stap naar succes. Scherp je vaardigheden verder aan door nieuwe concepten te ontdekken, zoals geringe scherptediepte, en doe je voordeel met tips voor het toepassen van de regel van derden.
Fotografietips voor ISO.
Je camera kan je veel leren over ISO. "Stel de camera in op Automatische ISO en bekijk welke ISO is gebruikt", stelt fotograaf Stephen Klise voor. "Daardoor krijg je een beter idee van de relatie tussen praktijksituaties en ISO."
Hoewel in de fotografie korreligheid soms als kunstzinnig effect wordt gebruikt, krijg je bij lagere ISO-waarden minder ruis of korreligheid in je uiteindelijke foto, wat over het algemeen de bedoeling is. "Je wilt dat je ISO zo laag mogelijk is terwijl je nog steeds de actie vastlegt, zelfs als je om stilistische redenen wat korreligheid wilt", vertelt fotograaf Derek Boyd. "Hoe lager de ISO, des te gedetailleerder de foto."
Het feit dat je camera met ISO 50 kan werken, wil niet zeggen dat je dat altijd moet doen: experimenteer om voor elke situatie de ISO te selecteren waarmee je de gewenste scherpte of korreligheid krijgt. Terwijl een stilstaand onderwerp en het gebruik van een statief kunnen helpen om duidelijke, scherpe foto's in een donkere omgeving te maken, kun je, wanneer je uit de hand en bij weinig licht foto's maakt, de sluitertijd verlengen met een hoge ISO-waarde om de digitale ruis te beperken als je minder korrelige foto's wilt. In goed verlichte scènes kun je het diafragma iets kleiner maken om de foto scherper te maken.
Ervaring is je beste leermeester, maar je kunt van professionele fotografen nog meer leren over het maken van opnamen in verschillende situaties. Bekijk enkele van deze situaties hieronder.
Huwelijksfotografie
Bij evenementen waarbij je binnen een paar uur zowel bij helder buitenlicht als bij donker binnenlicht foto's moet maken, is het essentieel dat je weet hoe je de ISO aanpast aan de lichtomstandigheden.
Nachtfotografie
Ontdek de uitdagingen bij het maken van fraaie nachtfoto's en hoe een goede beheersing van je camera-instellingen kan helpen.
Astrofotografie
Als je foto's van de nachtelijke hemel wilt maken, is een hoge ISO-instelling essentieel. Lees meer over het fotograferen van sterren met de juiste apparatuur en camera-instellingen.
Bijdrager