ONTWERP
Symbolen zijn overal te vinden: op straat, op het web en zelfs in onze taal. Leer hoe ontwerpers op een creatieve manier symbolen en pictogrammen ontwerpen om op een visuele manier een boodschap over te brengen en krijg tips voor het maken van doeltreffende symbolen.
Van routekaarten tot emoji's en van speelkaarten tot muzieknoten, we gebruiken symbolen om de wereld om ons heen te begrijpen. Een symbool is een visuele vervanging van een woord, idee, concept of zelfs een geluid. Merken gebruiken symbolen om zich herkenbaarder te maken voor consumenten en om eigenschappen of waarden op een begrijpelijke manier uit te dragen. Hoewel symbolen intuïtief en eenvoudig zijn, is het bedenken van een nieuw symbool lastiger dan het lijkt.
Waarom zijn symbolen zo populair? "Visuele symboliek heeft iets dat gewoon beter blijft hangen dan woorden", zegt ontwerper Alyssa Newman. "Mensen denken sterk visueel gericht." De eerste beschavingen gebruikten al symbolen om te communiceren, van de oude Egyptische hiërogliefen tot de zeshoekige davidster die uit de 17e eeuw dateert. De iconische Franse lelie is voor van alles gebruikt, van het Franse koningshuis tot binnenhuisarchitectuur, en het vredessymbool zal vrijwel overal waar je bent worden herkend.
Tegenwoordig zijn we net zo aangewezen op symbolen als vroeger. Tekstsymbolen, zoals uitroeptekens, opsommingstekens en vinkjes, maken onderdeel uit van ons dagelijkse lexicon. Zelfs speciale symbolen als een smiley of hartje worden naast woorden gebruikt in berichten die we op uiteenlopende platforms sturen.
Symbolen zijn niet alleen gemakkelijker te onthouden, maar brengen de boodschap ook sneller over. "Ze zijn sneller te interpreteren", aldus ontwerper Jacob Obermiller. "Waar je anders misschien vijf woorden voor nodig hebt, kun je uitdrukken in een symbool dat je automatisch begrijpt. Neem nou het stopteken met de rode achthoek. Je hoeft niet eens het woord stop te lezen: je ziet de vorm en de kleur en je weet wat het is." Snelheid telt wanneer je op de snelweg rijdt, maar is ook belangrijk wanneer je een website bezoekt en snel moet vinden wat je zoekt.
Symbolen creëren daarnaast een universele taal die door mensen over de hele wereld worden begrepen. Denk aan toiletborden, valutasymbolen en borden voor het openbaar vervoer. Een buitenlandse bezoeker zou zich al snel verloren voelen zonder dit soort visuele wegwijzers om hem in de juiste richting te sturen.
Of je nu een beeldmerk voor een logo-ontwerp, een pictogram voor een nieuwe app of iets daartussenin wilt maken, hier volgen een paar ontwerpprincipes die je helpen om opvallende symbolen te maken.
"Minder is meer. Je moet meteen weten waar het symbool voor staat", volgens Obermiller. "Als je naar de pictogrammen op je telefoon kijkt, dan zijn die heel klein", zegt Newman. "Als je een pictogram probeert vol te stoppen met allerlei details, dan wordt het rommelig en zul je die details niet zien." Een doeltreffend symbool volgt de basisprincipes en laat alleen de kerninformatie zien. "Het oogt prettiger en geeft de lezer wat lucht", licht Newman toe.
Beperk je tot het minimum en houd je kleurenpalet eenvoudig. "Gebruik geometrische basisvormen om je eerste ontwerp te maken", adviseert Newman. "En zorg ervoor dat het uniek is."
Er is geen gulden regel voor het maken van een symbool; dat is het mooie van het ontwerpproces. Iedere ontwerper zal anders over concepten denken en met een beetje geluk zullen geen twee symbolen er hetzelfde uitzien, zelfs als het om een universeel concept gaat.
Om open te staan voor nieuwe ideeën, kun je het beste met vormen spelen en bedenken hoe je op verschillende manieren hetzelfde concept kunt uitdrukken. Vraag jezelf af welke woorden of kleuren met het concept zouden kunnen worden geassocieerd. "Een leuke oefening is om aan een alledaags symbool of bekend merk te denken, zoals een symbool voor gehandicapten, en om daar dan een nieuw symbool voor te bedenken", zegt Obermiller.
Als je een nieuw symbool of reeks pictogrammen voor een bedrijf moet maken, doe dan je voordeel met de merkrichtlijnen. Het bedrijf zal er waarschijnlijk al veel tijd in hebben gestoken om zich van andere merken te onderscheiden, en in het symbool dat je ontwerpt zou je enkele van die unieke kenmerken moeten opnemen. "Het is belangrijk om de merkset te volgen, zodat de pictogrammen er uniek uitzien en een visuele link met het bedrijf hebben", adviseert Newman.
Accepteer dat vallen en opstaan bij het ontwerpen van een symbool hoort. "Het gaat er in feite om dat je je vormen abstraheert en die manipuleert om te zien hoe je een nieuwe vorm kunt maken die nog steeds duidelijk te begrijpen is", aldus Newman. Maak veel concepten en snelle iteraties en maak je niet druk om perfectie. Geef jezelf de vrijheid om alles uit te proberen wat in je opkomt; je zou nog wel eens versteld van jezelf kunnen staan.
Bekijk verschillende pictogramontwerpen om inspiratie op te doen. Op websites als Behance kun je nieuwe ideeën en ontwerpers ontdekken. "Maar staar je ook niet blind op het werk van anderen", adviseert Newman. "Doe wat voor jou goed aanvoelt. En raak ook niet geobsedeerd door wat er nu populair is. Als je niet voortdurend naar het werk van anderen kijkt, zul je uiteindelijk een echt uniek ontwerp hebben."
