Inzicht in zwart en wit als kleuren.
Onderzoek kleuren vanuit een wetenschappelijk en artistiek perspectief, ontdek wat zwart en wit onderscheidt van andere tinten, en leer meer over het werken met deze fundamentale kleuren, zowel digitaal als in druk.
Wat is kleur?
Als het om grafisch ontwerp gaat, is het belangrijk om te begrijpen wat kleur is en hoe dat werkt in combinatie met nuances. Wetenschappelijk gezien is kleur een expressie van licht. Bepaalde materialen absorberen en reflecteren specifieke golflengten zichtbaar licht, waardoor een object in menselijke ogen een bepaalde kleur krijgt. Een blauwe bloem reflecteert en verstrooit blauw licht terug naar ons en absorbeert licht van alle andere golflengten, dus wat je ziet is de kleur blauw. Wanneer vrijwel al het licht wordt gereflecteerd, zie je wit. Wanneer er geen licht wordt gereflecteerd, zie je zwart.
Is zwart een kleur? Is wit een kleur?
Zoals je aan elke regenboog kunt zien, bevindt zwart zich niet op het spectrum van zichtbare kleuren. Alle andere kleuren zijn reflecties van licht, behalve zwart. Zwart is de afwezigheid van licht. Anders dan wit en andere tinten kan puur zwart in de natuur bestaan zonder licht.
Sommigen beschouwen wit als een kleur, omdat wit licht alle tinten in het spectrum van zichtbaar licht bevat. En velen beschouwen zwart als een kleur, omdat je andere pigmenten combineert om het op papier te krijgen. Maar technisch gezien zijn zwart en wit geen kleuren, het zijn nuances. Ze versterken kleuren. “En toch functioneren ze als kleuren. Ze roepen gevoelens op. Ze kunnen de favoriete kleur van kinderen zijn,” zegt grafisch ontwerper Jimmy Presler.
Is zwart de afwezigheid van kleur?
In de wetenschap is zwart de afwezigheid van licht. En kleur is een lichtverschijnsel. Maar een zwart object of zwarte afbeeldingen die op wit papier worden afgedrukt, zijn gemaakt van pigment, niet van licht. Daarom moeten kunstenaars hun donkerste verf gebruiken om zwart te benaderen.
Echt zwart en echt wit zijn zeldzaam.
Wat je ziet als een pigment met een zwarte kleur, of een licht met een witte kleur, bevat in werkelijkheid verschillende lichte of donkere kleuren. Niets kan puur wit of puur zwart zijn, behalve ongefilterd zonlicht of de diepten van een zwart gat.
Met welke kleuren krijg je zwart? Met welke kleuren krijg je wit?
Hoe je zwart of wit maakt, hangt ervan af of je werkt met een additief kleurmodel (op licht gebaseerd) of een subtractief kleurmodel (op inkt gebaseerd).
Additieve kleuren worden gecombineerd om wit te maken.
Licht en elektromagnetische straling creëren allebei additieve kleur. In dit model van kleurentheorie zorgt de combinatie van alle kleuren voor de waarneming van wit. Dit model wordt ook wel RGB genoemd, want als je met additieve kleur werkt, gebruik je rood, groen en blauw als primaire kleuren.
Digitale kleur is additief.
Additieve kleur wordt gebruikt bij digitaal design, omdat computerschermen tinten weergeven met gekleurd licht. Elke pixel bestaat uit drie kleine puntjes fosfor die rood, groen of blauw licht uitzenden wanneer ze door een elektronenbundel worden geraakt. Als je digitaal met kleuren werkt zoals in Adobe Photoshop of Illustrator, gebruikt je scherm verschillende combinaties van deze lichtjes om alle kleuren te maken die je ziet. Wat is dan zwart op een scherm? Geen oplichtende fosforpuntjes.
Subtractieve kleuren worden gecombineerd om zwart te maken.
De kleur van pigmenten en inkten is subtractief. Subtractieve kleuren bestaan uit licht dat al door materiaal heen is gegaan. Schilders kunnen verschillende kleuren combineren om iets te maken dat op zwarte verf lijkt. Bij afdrukken worden ook subtractieve kleuren gebruikt; de primaire gebruikte inkten zijn cyaan (C), magenta (M), geel (Y) en zwart (K). Daarom worden afdrukbare bestanden CMYK-bestanden genoemd.
Hoe ontwerpers zwart en wit kunnen inzetten.
Wit en zwart zijn misschien wel de belangrijkste ‘kleuren’ bij ontwerpen, omdat ze nodig zijn voor het uitdrukken van licht en schaduw. “Als het er in zwart-wit niet goed uitziet, zal het er in kleur ook niet goed uitzien,” zegt ontwerper en illustrator Tammi Heneveld. Probeer eerst te werken met een grijsschaal (alleen zwarte en witte nuances) zodat je je kunt concentreren op de schaduwen en composities van je werkstuk. Probeer vervolgens kleuren toe te passen in Adobe InDesign of Photoshop, of laat je afbeelding gewoon in zwart-wit.
“Zwart en wit zijn net zo effectief in het overbrengen van een stemming of toon als andere kleuren die door mensen worden beschouwd als levendig en kleurrijk,” zegt illustrator Jon MacNair. “Ze kunnen het grafisch erg goed doen.”
Tips voor het afdrukken van zwarten.
Als je digitaal werk wilt afdrukken, converteer je je werk eerst van een RGB-bestand naar een CMYK-bestand. Kalibreer vervolgens de helderheid van je scherm om het afgedrukte werk beter te simuleren. Een schermhelderheid van 75 procent is een veilige keus. Of vraag bij je printshop welke instelling het beste is.
#000000 vs. volzwart.
Als je een bestand converteert van RGB naar CMYK in InDesign, Photoshop of Illustrator, wordt zuiver RBG-zwart (hexcode #000000) automatisch geconverteerd naar volzwart, een combinatie van 60 procent cyaan, 40 procent magenta, 40 procent geel en 100 procent zwart. Dat komt doordat de goede combinatie van CMYK zelfs een donkerder uitziend zwart produceert dan alleen 100 procent zwarte inkt.
Weersta de verleiding om de niveaus van CMYK nog hoger te maken. “Als je afdrukt met alle kleuren op 100 procent, wordt dat echt niet mooi. Je papier raakt oververzadigd,” legt Presler uit. “En als je alleen maar 100 procent zwart afdrukt, wordt het te bleek.”
Op papier en digitaal kun je nieuwe deuren openen bij ontwerpen door gebruik te maken van een dieper inzicht in zwart, wit en hun relaties tot andere kleuren. Zwart en wit alleen kunnen licht en donker in je werk vervolmaken. Kijk wat je allemaal kunt creëren met slechts twee tinten.
Bijdragers
Doe meer met Adobe InDesign.
Creëer en publiceer e-books, brochures, folders, ansichtkaarten, posters, interactieve paginalay-outs en nog veel meer.
Mogelijk heb je ook interesse in…
Ontdek hoe je pixelkunst maakt.
Verken de digitale kunstvorm die inspiratie ontleent aan games zoals Final Fantasy en Super Mario.
Wat is ASMR en hoe krijg je YouTube-volgers?
Miljoenen gebruiken ASMR om te ontspannen. Leer hoe je een video met een rustgevend en troostend effect maakt.
Wat is ISO?
Ontdek de rol die deze zuil van de belichtingsdriehoek binnen de fotografie speelt.
Koop Adobe InDesign.
Ontwerp stijlvolle paginalay-outs voor drukwerk en digitale media.
7 dagen gratis, daarna 26,43 € per maand.